Callopties en putopties
Er zijn twee soorten opties; callopties en putopties.
Bij een calloptie koopt u het recht om de onderliggende waarde gedurende een bepaalde tijd voor een bepaald bedrag te kopen. Voor dit recht betaalt u een premie die wordt uitgedrukt in de beurskoers van het optiecontract. De onderliggende waarde van een contract bestaat meestal uit 100 aandelen (indexopties of valutaopties kennen weer een andere contractgrootte). Met de aanschaf van een calloptie speculeert u op een stijging van de onderliggende waarde. Hoe meer deze in waarde toeneemt, hoe meer de waarde van uw optiecontract toeneemt.
Een optiecontract loopt altijd af op de expiratiedatum, deze is vastgelegd in het contract. De expiratie vindt bij maandopties plaats op de derde vrijdag van de maand (of een dag eerder als de vrijdag geen beursdag is). Als u bijvoorbeeld één contract C ING DEC 2014 6 koopt, heeft u het recht om 100 aandelen ING tot en met de derde vrijdag van december 2014 voor 6 euro per aandeel aan te schaffen. Bij een putoptie is het precies andersom en heeft u het recht om de onderliggende waarde gedurende een bepaalde tijd voor een bepaald bedrag te verkopen. Met een putoptie hoopt u juist op een daling van de onderliggende waarde. Uw winst is dat u de onderliggende waarde op een bepaald moment voor een hogere prijs aan iemand kan verkopen dan de beurskoers. Als u een call- of putoptie koopt, kunt u nooit meer verliezen dan uw inleg.
Rekenvoorbeeld calloptie Philips
De beurskoers van het aandeel Philips noteert op een bepaald moment 19 euro. Met de aanschaf van één calloptie C PHI MAR 2014 20 koopt u het recht om 100 aandelen Philips over drie maanden voor 20 euro af te nemen. Voor dit recht betaalt u in dit voorbeeld een premie van 1,50. Deze premie moet u vermenigvuldigen met 100 aangezien elk contract gelijk staat aan 100 aandelen Philips. Als u één contract aanschaft, is uw investering dus gelijk aan 150 euro.
Als de beurskoers van het aandeel Philips vervolgens stijgt naar 24 euro, dan kunt u uw recht uitoefenen en de aandelen kopen voor 20 euro. Tegelijkertijd kunt u ze voor een hogere prijs van 24 euro op de beurs verkopen. Uw koerswinst is gelijk aan 24 min de beurskoers van 20 euro is 4 euro. Aangezien u ook 1,50 heeft betaald voor de optie verdient u dus 4-1,50 = 2,50 euro. Omdat u bij opties altijd de premie vermenigvuldigt met de contractgrootte, is uw totale winst gelijk aan 250 euro. Dit wordt ook wel het hefboomeffect genoemd van opties. Want met dezelfde investering had u nog niet eens 8 aandelen Philips kunnen kopen en was uw rendement dus een stuk lager geweest.
Callopties en putopties schrijven
Als u een optie schrijft gaat u een plicht aan om de onderliggende waarde aan iemand te verkopen (geschreven calloptie) of te kopen (geschreven putoptie). Daarmee bent u de tegenpartij van de koper van een call- of putoptie. Voor het aangaan van de plicht om de onderliggende waarde te leveren of af te nemen, ontvangt u een premie. Het schrijven van opties is over het algemeen een stuk risicovoller dan het kopen van opties aangezien u meer dan uw inleg kunt verliezen (behalve als u de geschreven opties afdekt in een optiestrategie). Veel aandeelhouders schrijven callopties op hun aandelen om extra rendement te behalen op hun portefeuille. Voor een ongedekte geschreven optiepositie moet u een bedrag reserveren om aan eventuele toekomstige verplichtingen te voldoen. Deze zogenaamde marginverplichting wordt in mindering gebracht op de bestedingsruimte van uw beleggingsrekening.